Στην κατάξερη Σαντορίνη καλλιεργείται η πιο διάσημη φάβα, που σύμφωνα με αρχαιολογικά στοιχεία εμφανίστηκε πριν από 3.500 χρόνια τουλάχιστον. Ξεχωρίζει για το αχνό κίτρινο χρώμα της και τη βελούδινη υφή που επιτυγχάνεται με σχετικά λίγο χρόνο μαγειρέματος. Το ηφαιστειογενές έδαφος της περιοχής, που παρέχει ένα εξαιρετικά μεγάλο πλήθος θρεπτικών συστατικών για όλα τα φυτά, εγγυάται την άριστη ποιότητα του προϊόντος. Η παραγωγή όμως είναι εξαιρετικά μικρή και το μεγαλύτερο μέρος της καταναλώνεται εντός των ορίων του νησιού. Μπορείτε να την απολαύσετε μαγειρεμένη με πολλούς τρόπους, αλλά η «παντρεμένη» (με σάλτσα από κρεμμύδια και ωμό ελαιόλαδο) είναι γευστικώς άφθαστη.

Υπάρχουν και άλλα νησιά των Κυκλάδων όπου καλλιεργείται και μαγειρεύεται η κίτρινη φάβα. Είναι πολύ αγαπητή στη Σίφνο, τη Σέριφο, τη Θηρασιά και αλλού. Η μικροσκοπική Σχοινούσα επίσης παράγει σχετικά γνωστή φάβα, η συγκομιδή και το άλεσμα της οποίας εξακολουθεί να γίνεται με τα χέρια.

Συνήθως μαγειρεύεται και αλέθεται σε πουρέ και περιχύνεται με ελαιόλαδο, πασπαλίζεται με κρεμμύδια, κάππαρη ακόμα και μαγειρεμένη μελιτζάνα (Σαντορίνη). Γίνεται επίσης κεφτέδες, πίτες, σάλτσες κ.ά. Έχει κατακτήσει τη φαντασία σύγχρονων Ελλήνων σεφ, στις συνταγές των οποίων, μεταξύ άλλων, περιχύνεται με τρουφέλαιο και συνοδεύεται με χταπόδι, με μαστιχέλαιο, μπακαλιάρο, πεσκανδρίτσα, λιαστές ντομάτες, καραμελωμένα κρεμμύδια κ.ά.

Σε ορισμένα νησιά, φάβα θεωρείται ο πολτός από κουκιά. Μια τοπική ονομασία για το όσπριο αυτό είναι «κατσούνι» στην Αμοργό.